Pradôwné wierzenia
Jesz na pòczątkù XX wiekù trôfiałë sã na Kaszëbach przëpôdczi wëkòpiwaniô ùmarłëch i òbcynaniô jima głów. Lëdze wierzelë, że są to tzw. wieszczi abò òpi, co pò smiercë wstôwelë z grobù, żebë zabijac nôleżników swòji rodzënë. Pò smiercë człowieka, ùwôżno zdrzelë na niegò w trëmie – czej robił sã czerwòny na gãbie, béł mùsz m.jin. włożëc mù do zarkù sztëczk rëbacczi sécë, żebë rozplôtiwôł wãzełczi abò starnã z ksążeczczi do nôbòżeństwa, na jaczi bëłë litanie bez słowa amen, tak, bë mòdlëtwa nigdë sã nie skùńcza. Znôwù òpi rodzył sã z dwùma zãbama, jaczé mùszôł mù flot wëbic. Jeżlë òpi wëlôzł z grobù i zazwònił na kòscelny zwònnicë, to ùmiérelë wszëscë, co ten zwãk ùczëlë.
